ایرانشهر زیستگاه گربه شنی
به نقل از محمد انور هاشم زهی رئیس اداره حفاظت محیط زیست ایرانشهر:برای دومین بار فیلمبرداری ازگونه نادر گربه شنی در شهرستان ایرانشهر صورت گرفت
طی بازدید از زیستگاه گربه شنی که به همراه کارشناسان دفاتر حیات وحش و زیستگاههای سازمان حفاظت محیط زیست در دی ماه90در منطقه دشت سمسور صورت گرفت سه قلاده گربه شنی در سه موقعیت جغرافیایی متفاوت مشاهده شد.
مامورین محیط زیست اداره حفاظت محیط زیست ایرانشهر برای دومین بارموفق به فیلمبرداری از یک قلاده گربه شنی شدند .پس ازانجام بیومتری و فیلمبرداری، حیوان رهاسازی شد. لازم به ذکر است نتایج بیومتری به شرح ذیل می باشد
طول دم:29 سانتی متر، طول سر و تنه:48 سانتی متر، طول پا:11سانتی متر، ارتفاع:25 سانتی متر
اگر چه پیش از این گمان میرفت که این گونه در زیستگاههای شرق کشور ازبین رفته باشد اما با تصویر برداریهای صورت گرفته اخیر حضور این گونه در منطقه به اثبات رسیده است. لازم به ذکر است که یکی از فیلمهای اخذ شده در فروردین ماه 89 در کارگاه تخصصی مدیریت گربه سانان که در آذر ماه سال جاری در دانشگاه محیط زیست برگزار شده بود، ارائه شد
متاسفانه مشکلی که حیات این گربه کمیاب،نادر و زیبا را تهدید می کند وجود تله های مخصوص شکار هوبره،بوته کنی،قطع درختچه های بیابانی،تخریب مراتع وچرای بیش از حد دام ها می باشد
گربه شنی گربهسان کوچکی است در زبان بلوچی گیابان گربگ نامیده می شود. در مناطق شنزار بیابانی آفریقای شمالی،عربستان، آسیای مرکزی، ایران و پاکستان زندگی می کند.زیرگونه ای که در ایران زیست می کند.گربه شنی کمی از گربههای خانگی بزرگتر است، سری پهن، گوش بزرگ و دست و پای کوتاه دارد و در کف پنجهها موهای بلند قهوهای یا سیاه دارد که پینه ها را می پوشاند و آنها را از گرمای شدید کویر حفظ میکند و با پراکندن وزن بدن موجب میشود تا بهخوبی بر روی شنهای روان حرکت کنند. رنگ موهای پشت زرد، و با نوارها و خالهای نسبتا تیره، ولی زیر بدن سفید میباشد. شنوایی فوق العاده قوی دارند که حتی امواج ماورای صوت ناشی از حرکت جانوران در زیرزمین را هم دریافت میکند.طول سر و تنه بهطور میانگین ۵۰ سانتیمتر و دم ۲۸ سانتیمتر است. ارتفاع بدن در ناحیه شانه ۲۴ تا ۳۰ سانتیمتر و میانگین وزنش ۲٫۷ کیلوگرم است
تولید مثل
فصل تولید مثل در زمستان، طول دوران بارداری ۶۳ روز و تعداد بچهها ۲ تا ۴ است. در هنگام تولد ۲۵۰ گرم وزن دارند. چشمها پس از ۲ هفته باز میشود و تولهها تا ۴ ماهگی وابسته به مادرند و در یک سالگی بالغ میشوند. وزن بچه گربهها ظرف سه هفته دو برابر و تا هفته ششم سه برابر می شود
پراکنش
این گربه بیشتر مناطق استپی و بیابانی را برای زیست انتخاب میکند. این گربه در ایران در پارک ملی کویر، مناطق جنوبی کویر لوت در استان کرمان، محدوده دو شاخ در منطقه حفاظت شده توران در استان سمنان، پناهگاه حیات وحش بختگان، منطقه حفاظت شده بهرام گور و منطقه شکار ممنوع دره باغ بوانات در فارس، غرب پناهگاه حیات وحش عباسآباد و منطقه حفاظت شده موته در اصفهان زیست می کند، دشت ترکمن صحرا و نواحی شمالی خراسان رضوی دیده شدهاست. پراکنش جهانی هم شامل شمال آفریقا، عربستان تا ترکمنستان میشود.
رفتار
درباره رفتار این گربه اطلاعات ناچیزی در دست است. عمدتاً شبگرد است و روزها در لانه خود که به طور عمودی بر زمین حفر کرده یا زیر بوتهها و شکاف سنگها استراحت میکند، با آنکه روی زمین فعالیت میکند اما به خوبی می تواند از درخت بالا رود. پس از غروب به شکار جوندگان، مارمولک ها،پرنده ها و حشرات میرود. البته خوراک اصلی وی جوندگان کوچک همچون جربیل، پامسواکی و هامستراست. جز در هنگام جفتگیری تنها زندگی میکند.با توجه به اینکه تمام آب مورد نیاز بدن خود را از غذایش به دست میآورد از منابع آبی دوری میگزیند. انسان، پرندگان شکاری، گرگها و مارها دشمنان طبیعی اویند. محیط زیست سیستان و بلوچستان