قسمت چهارم: کدام لهجه بلوچی اصیلتر است و باید معیار قرار گیرد؟

 

 یاسر کرد

یکی از بحثهای مهم بلوچ شناسان در تدوین و احیای زبان بلوچی ، بعد از الفبا بحث
اصالت لهجه های بلوچی و مرجع قرار گرفتن لهجه ای که کمترین تاثیر را از دیگر زبانها
پذیرفته باشد ؛ است. به عنوان مثال در بحث زبان انگلیسی ، دو لهجه انگلیسی و
آمریکایی معیار و محل استناد می باشند .

البته داشتن لهجه های زیاد برای یک زبان ، نقطه قوت به حساب می آید و یکی از تفاونهای زبان با گویش همین تعدد لهجه هاست. در مورد زبان بلوچی با توجه به لهجه های متعدد آن اختلاف ها زیاد است که کدام اصیلتر است. خیلی ها معتقدند لهجه بلوچی شمال استان( سیستان و سرحد ) متاثر از زبان فارسی است و واژگان زیاد فارسی در آن وارد شده است. به همین دلیل نمی تواند معیار باشد. همین ضعف را برای لهجه جنوب استان بر می شمارند و معتقدند لهجه بلوچی جنوب استان متاثر از زبانهای آفریقایی ، عربی و اردوست. این دسته معتقدند زبان نواحی مرکزی بدلیل تاثیر کمی که پذیرفته از اصالت برخوردار است. و لهجه سربازی را اصیلترین می دانند.

امروز که با یکی از دوستان در همین باره صحبت می کردم ایشان استناد می کرد به نظر خانم دکتر کارینا جهانی و پایان نامه اش که در مورد زبان بلوچی تدوین شده است. خانم جهانی معتقد هستند که ما نمی توانیم تجویز کنیم که معیار این لهجه است و بقیه تولیدات فکری باید بر اساس این لهجه باشد. بلکه بگذاریم در جریان تولیدات فکری در قالب لهجه های مختلف آن لهجه ای که بیشتر مورد استفاده قرار گرفت خود را به عنوان معیار بنمایاند.