پهره..وبلاگ فرهنگی هنری وادبی بلوچستان

,, روزنامه پهره,, پهره روتاک,,

پهره..وبلاگ فرهنگی هنری وادبی بلوچستان

,, روزنامه پهره,, پهره روتاک,,

بازهم تغییر نام در جغرافیای بلوچستان؛ کاش نظر مردم را هم می پرسی

بازهم تغییر نام در جغرافیای بلوچستان؛ کاش نظر مردم را هم می پرسیدید

ابراهیم حسین بر – 13 دسامبر 2011

وزیران عضو کمیسیون سیاسی و دفاعی بنا به پیشنهاد وزارت کشور با تغییر نام شهر زابلی از توابع بخش مرکزی شهرستان زابلی در استان سیستان و بلوچستان به مهرستان موافقت کرد. با این تغییر، شهرستان زابلی نیز به "مهرستان"تغییر می یابد.

همچنین بنا به مصوبۀ این کمیسیون، نام نقطه جمعیتی 'خرابه' از توابع دهستان کشتگان بخش بم پشت شهرستان سراوان به 'آباده' و نام روستای 'گو' از توابع دهستان کمبل سلیمان بخش مرکزی شهرستان چابهار به 'بهاران' تغییر پیدا می کند.

این مصوبه پس از تأیید رئیس جمهور، از سوی محمدرضا رحیمی؛ معاون اول رئیس جمهور برای اجرا ابلاغ شده است. زابلی در گذشته یکی از بخشهای تابعه شهرستان سراوان بود که در سال 1387 به شهرستان ارتقا یافت. شهرستان زابلی دارای دو بخش 'مرکزی و آشار' ، چهار دهستان و 330 روستا و آبادی و 60 هزار نفر جمعیت است.

اما سیاست تغییر نام شهرها و روستاهای بلوچستان به همینجا خلاصه نمی شود. از دوران شاهنشاهی رضاشاه به اینسو بارها شاهد تغییر نام مناطق مختلف بلوچستان بوده ایم. "گِه شهر" به نیکشهر ، "پهره" به ایرانشهر ، "چهبار" به چابهار ، "ناصرآباد" به زابل ، "شستون"به سراوان ، "دزدآپ" به زاهدان از جمله اسامی شهرستان های استان هستند که تقریبا می توان گفت نام تمام مراکز شهرستان ها تغییر یافته. البته بعضی تغییر نامها مانند؛ "زابل" که ریشۀ تاریخی برای این منطقه دارد از ناصرآباد قدیم و همچنین "زاهدان" از دزدآپ و "مهرستان" جدید از زابلی قدیم مناسب تر است. اما کاش مسئولان این را نیز درنظر می داشتند که برای مردمی که در بلوچستان زندگی می کنند اسامی بلوچی از ارزش بالاتری برخوردار هستند و کاش اسامی را انتخاب می کردند که از لابلای فرهنگ و تاریخ همین سرزمین برداشت شده باشد. بعنوان مثال نام قدیمی همین شهر زابلی "می گس" بوده است (به معنای خانۀ من) که بسیار زیباتر و زیبنده تر از نامی تکراری و نامتناسب با فرهنگ ساکنان این شهر است که شاید صدها شهر و روستا در سراسر ایران مسما به این نام باشند.

و عجیب تر اینکه متولیان این امر گفته اند این تغییر نام را "با توجه به بافت جغرافیایی منطقه و با هدف توزیع بهینه و عادلانه خدمات" اعمال کرده اند.من که این نتیجه گیری جناب دولت را در هر فرهنگ لغتی جستجو کردم معنی اش پیدا نشد، دوستان اگر فهمیدند خبر بدهند، که تغییر نام یک منطقه چه ارتباطی با توزیع بهینه و عادلانۀ خدمات دارد؟؟! و دیگر اینکه این بزرگواران دولت توضیح بیشتری می دادند که نام "مهرستان" را از کدام بافت جغرافیایی این منطقه برگرفته اند که نهایتا این نام را در شناسنامه اش ثبت کردند؟!

با این استنتاج نابغانۀ مسئولین دولت، لابد سالها فقر و محرومیت این مردم ناشی از این بوده است که شهر و محله شان اسم قدیمی و ناجور داشته اند و زابلی ها یا"مهرستانی ها" ازین پس منتظر سیل خدمات عادلانه و پیشرفت جهشی شهرستان خود باشند!

چه خوب بود اگر مسئولانی که چند سالی می آیند و میهمان مردم بلوچ می شوند، شتابزده و در خلوت های خودمانیشان برای خانۀ میزبان تصمیم گیری نکنند و از سر ذوق هنری خود شناسنامه ای جدید برای شهر و روستای بلوچستان نسازند. در فرهنگ ایرانی مرسوم است برای نامگذاری فرزند تازه متولد شده از آشنایان و اطرافیان مشورت گرفته تا لااقل نظرشان پرسیده شود. حال که برای سرزمین مردم بلوچ اسامی جدیدی برمی گزینید آیا در شأن ایشان نیست تا نظرشان را در تصمیم گیری های خود لحاظ کنید؟

hosseinbor@estoun.ir

Estoun.Net

پهره سه‌شنبه 22 آذر‌ماه سال 1390 ساعت 05:12 ب.ظ

نظرات 3 + ارسال نظر

دهواری سه‌شنبه 22 آذر‌ماه سال 1390 ساعت 05:17 ب.ظ

مهرستان از زابلی که بهتره

نور مه گسی سه‌شنبه 22 آذر‌ماه سال 1390 ساعت 06:10 ب.ظ

http://zaboli2.blogfa.com/8903.aspx

مقدمه :

شهرستان زابلی تا قبل از سلسله پهلوی و ابتدایی آن به مه گاس

( شهر بزرگ ) معروف بوده است و در حرکتی که به منظور ایرانی کردن اسامی انجام گرفت واژه مگس به زابلی تغییر نام یافت در حالی که مگس یک واژه پهلوی است که از دو جزء ( مه = بزرگ ) و ( گاس = شهر ، جا ) تشکیل شده است و این نامگذاری حکایت از این دارد که روزگاری در این منطقه شهری بزرگ و بااهمیت وجود داشته است و به این دلیل به مه گاس و سپس به مگس مشهور شده است .

شهرستان زابلی دارای جمعیتی حدود 52000 هزار نفر از قومیت بلوچ ، معتقد به دین اسلام و مذهب تسنن می باشند که به زبان بلوچی تکلم می کنند و طرح لباس این مردم، محلی بلوچی می باشد . شهرستان دارای دو بخش مرکزی و آشار می باشد.
موقعیت استراتژیکی:

شهرستان زابلی با 42/61 درجه طول جغرافیایی و 18/27 درجه عرض و 6200 کیلومتر مربع مساحت یکی از مناطق قدیمی است که در یک چند راهی بین شهرستانهای ، ایرانشهر، سرباز، سیب سوران و خاش قرار دارد. دارای راه ارتباطی آسفالته به شهرستانهای فوق الذکر می باشد واز طریق جاده آسفالته ای که به منتهی الیه غرب این شهرستان کشیده شده به بخش ایرندگان شهرستان خاش ارتباط دارد . در تقسیمات جدید 33 روستا و مکان مسکونی از بخش مرکزی ایرانشهر 7 روستا از دهستان نسکند سرباز و بخش آشار از شهرستان سرباز انتزاع و به زابلی الحاق گردیده است.این امر باعث گستردگی شهرستان جدید شده است.

زابلی یکی از مناطق بلند و کوهستانی استان است و با داشتن حدود 1200 تا 1300 متر ارتفاع از سطح دریا مرتفع ترین شهرستان در بین شهرستانهای مجاور می باشد. بلندترین نقطه این منطقه رشته کوه بیرک ( ( BEARK است که از زابلی شروع شده و پس از گذشتن از منطقه خاش و اتصال به کوههای تفتان و زاهدان و بیرجند به کوههای بینالود در خراسان متصل می شود قله این کوه با 2750 متر ارتفاع بلندترین قله پس از تفتان در استان می باشد وبه این دلیل آب وهوای معتدلی دارد.
توانمندیهای شهرستان:

طبیعت بکروکوهستانی بیرک یکی از جاذبه های گردشگری شهرستان است که در آن انواع گیاهان دارویی خودرو از قبیل ازگند،کلپوره، گواتک، مور؛ توتری، آویشن و... حاصل میشود.

معادن :بنابر بررسیهای بعمل آمده توسط کارشناسان داخلی و خارجی( چینی، ایتالیایی ) در منطقه زابلی معادن بسیار زیادی از قبیل آهن، منیزیم، پنبه نسوز، تالک و... وجود دارد که طی سالهای گذشته و 1382 فاز یک مطالعات معادن کوه بیرک انجام شده است. و با فعال شدن معادن کوه بیرک اشتغال ایجاد شده و باعث رونق اقتصادی شهرستان خواهد شد.

گاز و راه آهن : با توجه به این که زابلی بر سر چهار راه شهرستانهای خاش، سوران، ایرانشهر، سرباز و چابهار قرار دارد با عبور لوله گاز( لوله صلح ) و خط آهن از زابلی و احداث کارخانجات پتروشیمی و فعال کردن معادن کمک بزرگی به اشتغال ودرآمد ملی خواهد شد.

بازارچه مرزی ایرافشان: بااحداث بازارچه مرزی ایرافشان مشکل ورود غیرقانونی محصولات از مرز حل خواهدشد.

گردشگری وتوریسم : زابلی دارای هوایی معتدل و طبیعتی بکر برای جذب گردشگران دارد و ازمکان های گردشگری زابلی می توان دامنه های کوه بیرک، گیشتک، ماهانی، کلک ، جنگل طبیعی پدگان، دره سبز، رگنتک، کاشکایی، غار مولتان و بیرک، نخلستان های پل آباد، مه گس، قلعه زابلی و... را نام برد.

کارخانه شن و ماسه : عبور رودخانه ماشکید از شهرستان منبع بزرگی است برای راه اندازی صنایع شست و شوی شن و ماسه.

کشاورزی : فعالیت اکثرمردم منطقه زابلی کشاورزی و دامپروری می باشد.محصولات عمده منطقه زابلی عبارتند از :گندم، جو، ذرت، برنج ، یونجه، حبوبات، انار، خرما و انواع سبزیها

زابلی دارای دشتهای وسیع و حاصلخیزی می باشد با توجه به آب و هوای معتدل و گونه های مختلف گیاهی در آن قابل کشت و بهره برداری است خوشبختانه پس از انقلاب توسط جهاد کشاورزی و وزارت نیرو کارهای خوبی جهت مهار آبهای سطحی به منظور تقویت سفره های زیر زمینی صورت گرفته و اخیرا سد بزرگ ذخیره ای ماشکید علیا با ظرفیت 67 میلیون لیتر مکعب آب با هدف تامین آب شرب شهرهای زابلی، سوران و هیدوچ در شرف اتمام است و همچنین با عنایت به این که بیشترین قنات ومزارع کشاورزی در غرب شهرستان واقع است، احداث سد سنگلک از درخواستهای مکرر کشاورزان منطقه می باشد.

خرما : از محصولات با کیفیت و مهم شهرستان است، با احداث کارخانه صنایع بسته بندی و تبدیلی خرما بسیاری از مشکلات از جمله اشتغال و اقتصاد منطقه حل خواهد شد.

نور مه گسی

استون چهارشنبه 23 آذر‌ماه سال 1390 ساعت 02:21 ب.ظ http://estoun.net

دوست عزیز نور مه گسی آنچه من با نام "می گس" ذکر کردم به این دلیل است که روایات متفاوتی از نام پیشین زابلی وجود دارد و "می گس" و "مه گس" از جمله آنهاست که البته به هم نزدیک هستند. اما بازهم از تذکر بجای شما سپاسگزارم

خسروی گرامی از همراهی شما نیز کمال تشکر را دارم و امیدوارم که همانطور که کریم بلوچ بزرگوار گفتند وبلاگهای بلوچی متوقف نشوند و البته راز موفقیت در این است که اصول رسانه و شرط تحمل نظرات متفاوت و گاه متضاد رعایت شوند.
پایدار باشید